شفاعت و نماز

ابو بصیر می گوید: خدمت امّ حمیده (همسر امام صادق علیه السلام و مادر امام کاظم علیه السلام) رسیدم که عزادار امام صادق علیه السلام بود. او گریست و من به گریه او گریستم. بعد به من گفت:اگر امام صادق علیه السلام را در لحظات پایانی عمر شریفش می دیدی رخداد شگفت انگیزی را مشاهده می کردی.

آن حضرت در لحظات آخر چشم گشود و فرمود:اجمَعوا لی کُلَّ مَن بَینی وَ بَینَهُ قَرابَةٌ ؛ تمام کسانی را که نسبتی با من دارند جمع کنید.

همسر امام ادامه داد: ما همه را جمع کردیم. آنگاه امام نگاهی به آنها کرد و فرمود:

إنّ شفاعَتَنا لا تَنالُ مُستَخِفّاً بِالصَّلاة ؛شفاعت ما به کسانی که نماز را سبک می شمردند (نماز در نظرشان مهم نیست) نمی رسد. [المحاسن 1/80 ؛ امالی صدوق (ره)، ص572]

“استَخَفَّ به” یعنی “أَهانه”‏[لسان العرب 9/80] ؛ به او بی احترامی کرد و به او اعتنایی نکرد.

از این معنا روشن می شود مَستَخِفّ بالصلاة یعنی کسی که نماز در نظر او اهمیتی ندارد از این رو رفتار توهین آمیزی با نماز دارد؛ یا نماز نمی خواند و یا اگر می خواند در برپایی آن رفتاری مناسب با شان و جایگاه نماز از خود بروز نمی دهد؛ تاخیر همیشگی نماز از اول وقت به آخر وقت را می توان یکی از مصادیق این استخفاف نماز به شمار آورد.

در هر صورت امام صادق علیه السلام در لحظات پایانی عمر خود که افراد مهمترین سخنان خود را بر زبان جاری می کنند فرمود: شفاعت ما اهل بیت کسانی را که نماز نمی خوانند و یا به نماز بی احترامی می کنند شامل نمی شود.